Các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn cách điều trị u xơ tử cung

U xơ tử cung thường là các khối u lành tính. Khối u thường xuất hiện ở trên hoặc trong thành cơ tử cung. Nguyên nhân gây u xơ thường được được lý giải bởi sự gia tăng của nồng độ hormone estrogen trong cơ thể giới nữ. Khi đó u xơ được hình thành từ một tế bào cơ trơn phân chia nhiều lần và phát triển thành một khối vững chắc, đàn hồi, tách khỏi phần còn lại của thành tử cung.

U xơ tử cung có thể phát triển thành một khối hoặc nhiều khối với các kích cỡ dao động từ 1mm đến 20mm. Đối với những khối u nhỏ thường sẽ không gây ra triệu chứng nào làm ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh thì người bệnh có thể “sống chung” với nó một cách hòa bình. Nhưng đối với khối u lớn thì có thể gây mất máu, làm người bệnh chảy máu nhiều hơn trong kỳ kinh nguyệt, gây áp lực lên bàng quang và làm cho bụng người bệnh to ra như đang mang thai. Lúc này người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.

Rong kinh hay cường kinh là một trong những triệu chứng phổ biến của u xơ tử cung

Các triệu chứng phổ biến của u xơ tử cung là:

• Âm đạo ra máu bất thường trong kỳ kinh nguyệt: Rong kinh (kỳ kinh kéo dài) và cường kinh (ra nhiều máu)
• Thường xuyên bị đau hay cảm giác tức ở vùng chậu
• Đau khi quan hệ tình dục
• Đi tiểu nhiều và thường xuyên do áp lực của u xơ tử cung lên bàng quang
• Thường xuyên bị táo bón hoặc cảm giác đầy hơi
• Khi nằm có thể sờ thấy khối u ở vùng hạ vị
• Bụng to như mang thai
• Đau vùng lưng dưới.

Đối với những trường hợp không phát hiện và được điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp những biến chứng làm ảnh hưởng đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống do u xơ tử cung gây ra, đặc biệt là trong quá trình mang thai:

• Làm bong nhau thai sớm dẫn đến thiếu máu nuôi bào thai
• Khối u lớn sẽ làm ảnh hưởng đến bào thai, chèn ép bào thai khiến dễ sảy thai
• Băng huyết khi sinh; vặn xoắn, vỡ khối u, chảy máu cấp
• Mất khả năng sinh nở (vô sinh)...

Bác sĩ sẽ lựa chọn cách thức điều trị u xơ tử cung dựa vào các yếu tố:Kích thước u xơ tử cung: to hay nhỏNếu khối u nhỏ chưa gây ra các triệu chứng như rong kinh, rong huyết thì theo dõi khám định kỳ hoặc điều trị nội khoa. Nếu khối u lớn kèm theo các triệu chứng gây ảnh hưởng đến sức khoẻ, đời sống của người bệnh thì cần tiến hành phẫu thuật, tùy vào tình trạng người bệnh mà quyết định bảo tồn hay cắt bỏ tử cung.Vị trí khối u xơ tử cung nằm ở:

• U xơ dưới thanh mạc: phát triển từ tử cung và hướng ra phía ngoài
• U xơ trong vách: loại u này phát triển từ trong thành tử cung và có thể làm cho tử cung to lên
• U xơ dưới niêm mạc: đây là loại u phát triển trong nội mạc tử cung và có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt của bạn, từ đó dẫn đến vô sinh và sảy thai
• U xơ tử cung có cuốn: loại u này tách ra khỏi tử cung nhưng vẫn còn dính bởi 1 cuống nhỏ.

Lựa chọn cách điều trị còn phụ thuộc vào vị trí của u xơ tử cung Biến chứng do bệnh gây ra: Gây đau đớn cho người bệnh, chảy máu nhiều làm người bệnh gầy gò, xanh xao, chèn ép lên bào thai hoặc bộ phận khác, gây vô sinhTình trạng mãn kinh: Ở độ tuổi mãn kinh, cơ thể phụ nữ có sự rối loạn nội tiết tố estrogen, đây là nguyên nhân dẫn đến nguy cơ mắc u xơ tử cung cao.Nguyện vọng của người bệnh: mong muốn bảo tồn tử cung, giá thành, tác dụng phụ....

Nếu u xơ tử cung nhỏ, không đáng kể thì không cần điều trị. Việc đi khám định kỳ sẽ đảm bảo rằng u xơ không phát triển quá lớn hoặc gây ra những biến chứng làm ảnh hưởng sức khoẻ.

Trong trường hợp phải điều trị u xơ tử cung thì mục tiêu của việc điều trị sẽ là giảm nhẹ các triệu chứng do bệnh gây ra và giảm kích thước khối u xơ.

Các phương pháp điều trị u xơ tử cung phổ biến như:

Sử dụng thuốc điều trị nội khoa

Thuốc điều trị u xơ tử cung hướng đến các hormone giúp điều hoà chu kỳ kinh nguyệt, điều trị các triệu chứng như cường kinh hay đau vùng chật. Sử dụng thuốc không có tác dụng loại bỏ hoàn toàn u xơ, tuy nhiên các chất có trong thuốc có thể làm thu nhỏ chúng lại.

Thuốc không thể loại bỏ hoàn toàn khối u nhưng có thể làm khối u nhỏ lại

Phẫu thuật điều trị u xơ tử cung

Với phương pháp điều trị bằng hình thức phẫu thuật ta cũng có thể chia ra làm các nhóm:

Nhóm 1: Phẫu thuật thông thường

• Phẫu thuật bóc nhân xơ: Trong trường hợp bệnh nhân có nhiều u xơ, kích thước khối u lớn hoặc nằm ở vị trí sâu, bác sĩ có thể thực hiện phẫu thuật mổ hở ở bụng để bóc nhân xơ. Với phương pháp này, vết sẹo để lại sau phẫu thuật có thể làm ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này
• Cắt tử cung: Đây là giải pháp điều trị u xơ tử cung triệt để. Tuy nhiên, khi thực hiện phẫu thuật cắt tử cung, bệnh nhân sẽ mất khả năng sinh con.

Nhóm 2: Phẫu thuật ít xâm lấn

• Thuyên tắc động mạch tử cung: Phương pháp này được thực hiện bằng cách tiêm vào động mạch cấp máu cho tử cung các hạt nhỏ (tác nhân gây tắc mạch), nhằm cắt đứt lưu lượng máu nuôi u xơ, khiến u xơ co lại và chết
• Huỷ u: Sử dụng năng lượng tần số vô tuyến hoặc một dòng điện hoặc laser để phá huỷ các khối u xơ và thu nhỏ các mạch máu nuôi chúng
• Phẫu thuật nội soi bằng robot bóc nhân xơ tử cung: Sử dụng robot trong việc phẫu thuật điều trị, bác sĩ có thể nhìn thấy toàn cảnh các thao tác trong bụng bệnh nhân khi xử lý khối u thông qua một camera nhỏ gắn trên đầu cánh tay của robot. Việc này giúp tầm nhìn của bác sĩ không bị hạn chế, loại bỏ các rung động không cần thiết, có khả năng phẫu thuật ở những vị trí khó. Đặc biệt, phương pháp phẫu thuật nội soi bằng robot làm giảm thiểu tối đa các nguy cơ nhiễm trùng phẫu thuật, ít mất máu từ đó cho khả năng hồi phục nhanh chóng và giảm thời gian nằm viện.

Bộ dụng cụ phẫu thuật ít xâm lấn bằng robot cầm tay

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Chí Quang, Khoa Sản phụ khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park.